همه چيز در مورد خانه خدا

کعبه يا «بيت العتيق» بنايي در ميان مسجدالحرام در شهر مکه و کشور عربستان است که مقدس ترين مکان دين مبين اسلام و قبله گاه عاشقان و شيفتگان معبود محسوب مي شود. هر آن چه که مي خواهيد درباره ي خانه ي خدا و قبله ي مسلمانان بدانيد را در اين مقاله بخوانيد.

تاريخ کعبه
 

بر اساس روايت قرآن کريم، کعبه توسط حضرت ابراهيم(ع) و پسر او حضرت اسماعيل(ع) ساخته شد.
در زمان حضرت محمد(ص) قبيله ي قريش، متصدي کعبه بود که در آن زمان معبد بت هاي قبايل عربي محسوب مي شود. عرب هاي باديه نشين و ساکنان ديگر شهرها، هر سال براي نيايش و داد و ستد به شهر مکه سفر مي کردند. مکه به عنوان وادي لم يزرع توصيف شده که زندگي در آن دشوار و منابع اندک بود. در حقيقت بر اساس شواهد، مکه مرکز تجارت ملي و نيايش بوده است.
زماني که پيامبر اسلام به عنوان فاتح از شهر مدينه به مکه بازگشت، کعبه به مکان نيايش مسلمانان تبديل شد و زيارت سالانه حج به عنوان يکي از فرايض اصلي مسلمانان شکل گرفت.
اين بنا تا پيش از فتح مکه به دست حضرت محمد(ص) و پيروانش، محل نگهداري و پرستش بت ها بود. قريش در اطراف کعبه بت هاي مختلفي قرار داده بودند، مانند:لات، عزي، اسافه، نائله و منات. بزرگ اين بت ها، هبل بود که درون کعبه قرار داشت.
بنا به روايت بعضي تاريخ نگاران، ساختمان کعبه ده بار بنا شده است؛ بنيان الملائکه، بنيان آدم، بنيان شيث، بنيان ابراهيم و پسرش اسماعيل، بنيان العمالقه، بنيان جرهم، بنيان مضر، بنيان قريش، بنيان عبدالله ابن زبير، بنيان حجاج ابن يوسف الثقفي.
بنابر روايت مسلمانان هنگامي که چشمه ي زمزم از دل زمين جوشيد، مردم در اين منطقه و به سبب آب اين چشمه جمع شدند، شهر مکه را تشکيل دادند و ابراهيم به فرمان خدا ساختمان کعبه را که در اثر طوفان نوح تخريب شده بود بازسازي کرد.

ساختار کعبه
 

کعبه بنايي مکعبي شکل، ساخته شده از سنگ هاي سياه و سخت است. اين سنگ ها که از سال 1040 قمري تا به امروز بر جاي مانده، از کوه هاي مکه به ويژه « جبل الکعبه» در محله ي «شبيکه» گرفته شده اند.
اين سنگ ها اندازه هاي مختلف دارند، به طوري که بزرگ ترين آن ها با طول، عرض و ارتفاع 190، 50 و 28 سانتي متر و کوچک ترين آن ها با طول و عرض 50 و 40 سانتي متر است.
چهار زاويه ي کعبه به چهار «رکن» شهرت دارد. هرگاه واژه ي رکن بدون پسوند به کار رود مقصود از آن رکني است که «حجرالاسود» در آن است. مسير طواف از رکن حجرالاسود آغاز مي شود، سپس به رکن عراقي مي رسد و پس از آن به رکن شامي و رکن يماني و آن گاه دوباره به رکن حجرالاسود مي رسد. در روايتي از امام صادق(ع) آمده است که:«رکن يماني دري از درهاي بهشت است و از روزي که گشوده شده، بسته نشده است.» رکن يماني از بخش هايي است که اعتقاد دارند دعا در آن جا به اجابت مي رسد.
محلي که براي فاطمه بنت اسد(س) شکافته شد تا به درون کعبه رود و فرزندش «علي بن ابي طالب» را به دنيا آورد، در کنار رکن يماني بوده است.
پايه هاي کعبه از سرب مذاب، مستحکم و استوار ساخته شده است. پيش از تجديد اين بنا توسط قريش، کعبه دو در داشته که يکي ناحيه ي شرقي(محل در فعلي) و ديگري در ناحيه ي غربي بوده که از يکي وارد و از ديگري خارج مي شده اند، اما قريش تنها در ناحيه ي شرقي آن دري نصب کرد.
بعدها «ابن زبير» در ديگر را گشود که به وسيله ي حجاج بسته شد و اکنون همان يک در وجود دارد. اين در تا به حال چندين بار عوض شده است.
ساختمان کعبه نيز از سال 1040 تا قرن اخير تعمير نشده بود، ولي در سال 1377 قمري و سپس سال 1417 تعميراتي در آن صورت گرفت.
منبع:7روز زندگي، شماره 121.